Sri Lanka Kıyılarında Yürütülen Plastik Atık Temizliği Devam Ediyor

Sri Lanka kıyılarında, 2021 yılında X-Press Pearl gemisinin batması sonucunda okyanusa yayılan milyarlarca zehirli plastik atığının temizlenmesi çalışmaları hala devam ediyor. Gönüllüler, çıkan yangın ve ardından geminin batmasıyla birlikte denize karışan nitrik asit, motor yağı, kurşun, lityum pilleri ve epoksi reçinesi gibi zararlı maddelerle mücadele ediyor.

Yangın ve batma olayı, sadece plastik atıkların denize yayılmasına neden olmadı, aynı zamanda deniz hayatı için son derece zararlı olan maddelerin de ekosisteme karışmasına sebep oldu. Bu trajedi, sahillere vuran ölü kaplumbağalar, yunuslar ve balıklar aracılığıyla büyük bir felaketin boyutlarını gözler önüne serdi.

Bilim insanlarına göre, plastik atıkların zamanla daha da zehirli hale geldiği yapılan araştırmalarla ortaya konuyor. Manchester Metropolitan Üniversitesi’nden çevre kimyacısı Dr. David Megson, mikroplastik atıkların okyanustan kimyasalları emerek “büyük zehirli bir sünger” haline geldiğini belirtiyor.

Gönüllüler, başlangıçta günde 300-400 kilo atık toplarken, zamanla bu miktarın birkaç kiloya kadar düştüğünü gözlemledi. Mikroplastiklerin kumun altına gömülmesi, temizlenmesini neredeyse imkansız hale getirdi.

Yangın İle İlgili Uyarılar Dikkate Alınmadı

X-Press Pearl gemisi, 2021 Mayıs ayında Dubai’den Malezya’ya gitmek üzere yola çıktı ancak tehlike sinyalleri vermeye başlamıştı. İçinde nitrik asit bulunan bir konteyner sızdırmaya başlamış ve Katar ile Hindistan’ın taleplerini reddetmesi sonucunda gemideki tehlikeli yük boşaltılamadı. 19 Mayıs gecesi Sri Lanka kara sularına girdiğinde konteyner sekiz gündür sızıyordu.

Gemi sabaha karşı alev aldı ve tüm müdahalelere rağmen yangın kısa sürede gemiyi sardı. İki hafta sonra batan gemi, taşıdığı tüm tehlikeli yükleri okyanusa boşalttı.

Olanlar sonrasında sahiller beyaz plastik atıklarla dolarken, çevreci gönüllülerin oluşturduğu Pearl Protectors adlı gruptan Muditha Katuwawala, yaşananları “savaş filmi gibiydi” şeklinde özetliyor. Bilim insanları ise plastik taneciklerin sadece fiziksel değil kimyasal olarak da tehlike oluşturduğuna dikkat çekiyor.

Felaketin Toplam Maliyetinin 6 Milyar Doları Bulabileceği Düşünülüyor

Ülkenin önde gelen çevre ekonomistlerinden Prof. Prashanthi Guneeardena’ya göre, felaketin toplam maliyetinin 6 milyar doları bulabileceği tahmin ediliyor. Bu hesaplamaya, turizm gelirlerindeki kayıp, balıkçılık sektöründeki zarar ve zehirli gazların insan sağlığına olan etkileri de dahil ediliyor.