Ermeni Kilisesi ve Devlet Arasındaki Sorun

Ermeni Apostolik Kilisesi, Ermenistan yetkililerinin dünyanın en eski Hıristiyan kurumlarından birini devlet kontrolü altına almaya çalışması nedeniyle ciddi sorunlar yaşıyor. Ermeni iş adamı Samvel Karapetyan, ‘kamuoyunu iktidarı ele geçirmeye teşvik etmek’ suçlamasıyla yargılanıyor.

Rusya ile Avrupa Birliği Etkisi

Konuyu Sputnik’e değerlendiren Ritter, “Sovyet sonrası bölgede kiliseyi hükümet kontrolü altına almaya yönelik bir başka girişim olduğunu düşünüyor musunuz? Politikacılar için bu neden bu kadar önemli?” sorusuna yanıt verdi.

Ritter, Ermenistan’ın siyasi sonuçları olan bir jeopolitik dengeleme sürecinden geçtiği gerçeğinin göz önünde bulundurulması gerektiğini belirterek. “Ermenistan, Avrupa Birliği’nin etkisi altında Rusya’dan uzaklaşmak ve Avrupa Birliği ile uyum sağlamak hatta NATO ile olası bir uyum hakkında görüşmeler yapmak istemişti” cümlesinin altını çizdi.

Ermenistan’ın ayrıca Dağlık Karabağ bölgesi konusunda Azerbaycan ile devam eden bir çatışmanın içinde olduğunu belirten Ritter, Karabağ bölgesi ve birkaç toprak meselesi konusunda taviz vermek zorunda kalan Ermenistan’da bu durumların siyasi istikrarsızlığa ve siyasi yeniden düzenlemeye yol açtığını hatırlattı.

Ritter açıklamasını şu cümleler ile sonlandırdı:

Ermeni Kilisesi’ne yönelik gerçekleşenlerin, karşıt siyasi güçler arasındaki iç siyasi çatışmanın bir parçası olduğunu düşünüyorum. Ermenistan’ın veya Ermenistan hükümetinin kiliseye karşı daha büyük bir hamle yaptığı değil; Ermenistan’ın Rusya ile yeniden ittifak kurmaya çalışırken, Azerbaycan sorununu çözmeye çalışırken ve bu tür çalkantılı siyasi karışıklıkların yol açtığı siyasi sonuçlarla uğraşırken, kilisenin Ermenistan’da yaşanan iç siyasi kargaşanın kurbanı olduğu söylenebilir.

Karapetyan‘ın avukatı, müvekkiline yöneltilen suçlamaları saçma ve temelsiz bir siyasi saldırı olarak nitelendirdi ve tutuklamaya itiraz edeceğini açıklamıştı.

Moskova’daki Ermeni Kilisesi ise tutuklamayı utanç verici olarak nitelendirmiş ve Başbakan Nikol Paşinyan‘ın Kilise’ye karşı sürdürdüğü savaşın bir parçası olarak değerlendirmişti.

Kremlin tarafından yapılan açıklamada da Karapetyan’ın Rus vatandaşı olması nedeniyle durumun ‘yakından takip edildiğini’ vurgulanmıştı.

Karapetyan ve Faaliyetleri

Karapetyan‘ın Ermenistan’ın kalkınmasına büyük yatırımlar yaptığı belirtiliyor. Kurucusu olduğu Taşir Vakfı’nın hayır faaliyetlerinin başlıca alanları tarihi mirasın korunması ve canlandırılması, kilise ve dini yapıların yeniden inşası, sağlık ve tıbbın geliştirilmesini kapsıyor.

Ayrıca Vakıf, kitle ve gençlik sporlarının desteklenmesi, kültür ve sanatın geliştirilmesi, sosyal programların uygulanması ve düşük gelirli aileler ve engelliler de dahil ihtiyaç sahiplerine yardım edilmesi için de kaynak aktarıyor. Vakıf, eğitim tesisleri inşa etmenin yanı sıra gerektiğinde mevcut eğitim tesislerini onarıyor ve eğitim programları uyguluyor.

Paşinyan ve Kilise Arasında Yaşananlar

Başbakan Paşinyan, Ermeni Apostolik Kilisesi ile birkaç yıldır çatışma halinde. Kilise liderleri, bir yıl önce Erivan’ın merkezinde binlerce kişinin katıldığı hükümet karşıtı gösterilerde Başbakan’ın istifasını talep etmişti.

Mayıs ve Haziran 204’te Tavuş bölgesinin dini temsilcisi Başpiskopos Bagrat Galstanyan’ın öncülüğünde yapılan ‘Vatan İçin Tavuş‘ konulu yürüyüşlerde Erivan’ın önemli caddeleri trafiğe kapatılmış ve Paşinyan‘ın istifası için yüksek sesle çağrılar yapılmıştı.

Başkentte polisle protestocular arasında yoğun arbedeler yaşanırken Paşinyan, Kilise’ye eleştirilerini sürdürmüş ve görevinde kalmaya devam edeceğini vurgulamıştı.

O dönemde koltuğunu korumayı başaran Paşinyan, protesto sürecinin ardından Kilise’ye yönelik eleştirilerini yeni gerekçeler ortaya koyarak devam ettiriyor.